Saraybosna’da Gezilecek Yerler

Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna (Sarajevo), Balkanlar gezisine çıkan birinin en sevdiği yerlerden olacak. İddialıyız!
Öncelikle belirtmek isterim ki, Saraybosna sadece bir hafta sonunuzu ayırarak gezebileceğiniz bir şehir. Ucuz bir uçak bileti yakalayıp, klasik bir hafta sonu tatili yerine keyifli bir gezi yapabilirsiniz.
- Saraybosna’da Gezilecek Yerler
- Latin Köprüsü
- Miljacka Nehri
- Baş Çarşı
- Sebil
- Saat Kulesi
- Ferhadiye Caddesi
- Ferhadija Camii
- Bezistan
- Umut Tüneli
- Saraybosna Katedrali
- Sönmez Ateş (Vjecna Vatra)
- Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesi
- Saraybosna Gülleri
- Blagaj (Alperenler) Tekkesi
Saraybosna’da Gezilecek Yerler
Üstelik Bosna Hersek’in savaş izlerini taşıyan şehri Saraybosna haricinde yakınlarda doğa harikası içerisine kurulmuş Blagaj (Alperenler) Tekkesi ve tarihi Mostar size mükemmel bir hafta sonu vaadediyor, bizden söylemesi! Ancak bu gezi yazısının başrol oyuncusu Saraybosna olacak. Blagaj Tekkesi ve Mostar’ı ise bir başka gezi yazısında aktaracağım.
1-Latin Köprüsü

Tam da 1. Dünya Savaşı’nı başlatan noktada, Latin Köprüsü ile başlıyor Saraybosna seyahatimiz. Latin Köprüsü görüntü olarak ilk bakışta sizi etkilemeyebilir ancak bu köprü 1. Dünya Savaşı’nı başlatan önemli bir olaya tanıklık ediyor: Sırp milliyetçisi Gavrilo Princip, Avusturya Macaristan Veliahtı Franz Ferdinand’ın suikastini tam da bu köprünün dibinde gerçekleştiriyor. Bunun üzerine kelebek etkisi ile 1.dünya savaşı başlıyor. Gerçekten tam bu noktada olanları ve sonrasında bizleri de etkileyen olayları gözünüzde canlandırdığınızda insanın tüyleri ürperiyor.
Hemen karşısında bulunan müzede ise savaşın izleri sergileniyor. Fotoğraflar ve silahlar/kıyafetlerle savaşı anlatan bu küçük müze özellikle okul çağındaki çocuklar için faydalı olacaktır.
2-Miljacka Nehri

Latin Köprüsü Miljacka Nehri üzerinde adeta minik Meriç Köprüsü gibi kemerli bir taş köprü, aslında tipik bir Osmanlı köprüsü de diyebiliriz.
3-Baş Çarşı

Kendinizi Bursa’nın tarihi bir köyünde hissetmenin kaçınılmaz olduğu Baş Çarşı (Bašcaršija) ise Saraybosna’nın en turistik bölgesi. Burası 16. yüzyılda kurulmuş arnavut kaldırımı sokaklarıyla bir Osmanlı çarşısı. Buraların meşhuru bize çok da yabancı gelmeyen “Burek” yani kıymalı börek. Avrupanın hiçbir yerinde göremediğimiz ayran Başçarşı da mevcut ancak ayranı yorumlama tarzları sanırım ki bizden baya farklı. Uzun ince bir bardak içerisinde pek de su katılmamış yoğurt getirmelerinden bu çıkarımda bulunuyorum. 🙂 Mekan sahibine bunu sulandırıp azıcık da tuz eklemesi gerektiğini fiilen de gösterip, adeta balkanlara “ayran nasıl yapılır” gösterdim. 🙂

Bürek ise bana fazla yağlı ve fazla kıymalı geldi. Malzemeden çalmamış olmaları gönül zenginliklerinin göstergesi olsa da benim damak zevkime pek hitap etmedi. Denerseniz seçim sizin.
Başçarşı bölgesinde önemli birçok yapı bulunuyor: Sebil, Bosna Sancak Beyi Gazi Hüsrev Bey’in Mimar Sinan’a yaptırdığı cami, medrese ve hanlar, Saat Kulesi, Bezistan…
4-Sebil

Saraybosna’nın simgelerinden Sebil (Sebilj) 1753’te Vali Hacı Mehmet Paşa tarafından ahşap kubbeli bir çeşme. Suyu temiz ve içilebilir. Önünde fotoğraf çekilmek ise bir ritüel.
5-Saat Kulesi

Başçarşı’da yer alan bir diğer önemli yapı Saat Kulesi, Gazi Hüsrev Bey Vakfı tarafından 17. yüzyılda yaptırılmış. Yangından dolayı büyük hasar alan kule daha sonra restore edilmiş.
6-Ferhadiye Caddesi

Ferhadiye Caddesi
Ferhadiye Caddesi Başçarşı’nın bittiği yerden itibaren başlıyor. Burası Başçarşı’nın tarihi görüntüsünün aksine günümüz alışveriş ve cafe ve restoranları bulabileceğiniz nokta.
7-Ferhadija Camii

Cadde üzerinde yer alan Ferhadija Camisi 16. yüzyıl Osmanlı İslam mimarisi. Bosna sancak beyi Ferhad Paşa tarafından yaptırılmış. Oldukça küçük cami içerisindeki görevli (imam mı emin olamadık) bizi kapıda karşıladı. Türklerin sık ziyaretlerine alışkın olan cami görevlisi çat pat öğrendiği türkçesiyle bize caminin tarihçesini anlattı. Gider tanışırsanız bu tonton amcamıza İstanbul’dan selamlarımızı iletiniz. 🙂
8-Bezistan

Bezistan, 1551’de Rüstem Paşa tarafından Bursa İpeği satılması için yapılmış olan bir kapalı çarşı. Edirne’de Ali Paşa Çarşı’sına gitmiş olanlar için tanıdık bir görüntü olacaktır. Hediyelik almak için de uğrayabilirsiniz.
9-Umut Tüneli

Umut Tüneli’ne (Sarajevo Tunnel) biz lokasyonu sebebiyle vakit ayıramadık. Bosna Savaşı sırasında Bosnalılar için kritik noktalardan birisi olan bu tünel, savaş boyunca ulaşım, ilaç ve silah aktarımında kullanılmış. Bugün Bosna-Hersek’in ayakta kalmasını ve bağımsızlığını ilan etmesinde en önemli rol oynayan Umut Tüneli, Saraybosna’da yaklaşık 300 bin insanın hayatta kalmasını sağlamış. Bir sonraki Saraybosna gezimde mutlaka burada bulunmak istiyorum.
10-Saraybosna Katedrali

Saraybosna Katedrali (Sacred Heart Cathedral, Katedrala Srca Isusova), birçok Osmanlı esintisi gördükten sonra karşınıza çıkan tipik bir Avrupa katedrali. Nitekim Paris’teki Notre Dame başta olmak üzere aynısını Hırvatistan Zagreb ve diğer Avrupa şehirlerinde görmüştüm. Neo gotik mimari tarzındaki katedral’in içi de görülmeye değer.
11-Sönmez Ateş (Vjecna Vatra)

Sönmez Ateş (Vjecna Vatra), II. Dünya Savaşı’nda Saraybosna’nın kurtuluşu için dikilmiş bir anıt ve önünde 24 saat yanan bir ateş var. II. Dünya Savaşı asker ve sivillerin anısına yapılan bu anıt, Marshalla Tito Caddesi’nin köşesinde bulunuyor.
12-Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesi

Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesi ise Başçarşı’nın yakınında, Miljacka’nın kenarında, önceleri belediye binası olarak kullanılmış olan bu güzel bina, 1949’da kütüphaneye dönüştürülmüş. Bina’nın görkemli bir girişi bulunuyor. Nehrin kenarında oturup bu güzelliğin tadını çıkarabilirsiniz.
13-Saraybosna Gülleri

Saraybosna Gülleri ise yakın bir tarihte gerçekleşen savaşın izlerini size en iyi anlatacak resimler. 1992’de üniversite öğrencisi Suada Dilberovic’in barış mitinginde öldürülmesinden sonra başlayan Saraybosna Kuşatması 3,5 yıl sürdü, Saraybosna’ya günde ortalama 329 top mermisi düştü, 11541 sivil hayatını kaybetti, 50 binden fazla sivil yaralandı. İşte tam da o günlerde kalma havan topu izlerine “Saraybosna Gülleri” ismi veriliyor. İzler kırmızıya boyanmış ve her yerde “asla unutma” yazmaktadır. Saraybosna gülleri bir çok yerde karşınıza çıkacak.
14-Blagaj (Alperenler) Tekkesi

Saraybosna gezisini taçlandırmak isteyenler, turkuaz suların coşkun aktığı yerde kurulan Blagaj (Alperenler) Tekkesi’ne ve bana İspanya Toledo’daymışım hissettiren Mostar’a gitmeyi ihmal etmesinler.
Mostar Nerede?
Mostar’a Nasıl Gidilir?

Kültürel gezilerimizin vazgeçilmez noktalarından biri olan tarihi Mostar Köprüsü’yle karşınızdayım.
Mostar Köprüsü, Bosna-Hersek’in Mostar şehrini tam ikiye bölen Neretva Nehri üzerindeki tarihi bir mirastır.

Geceleri ışıl ışıl görüntüsüyle ziyaretçilerini büyüleyen bu tarihi köprüyü dilerseniz daha yakından tanıyalım.
Avrupa ükelerinin vazgeçilmez yerlerinden birisi kuşkusuz Balkanlarda yer alan Bosna-Hersek‘tir. Şehrin günydoğusunda yer alan Mostar, Hersek bölgesinin en büyük şehridir. Mostar, Adriyatik limanlarıyla Bosna-Hersek’in iç bölgeleri arasında geçiş güzergahı konumuna sahiptir.
Mostar’ın en önemli tarihi yapılarından biri kuşkusuz Mostar Köprüsü’dür. Orijinal köprü 1566 yılında Mimar Hayrettin tarafından inşa edildi. 9 Kasım 1993’te Boşna-Hırvat Savaşı sırasında yıkılıncaya dek 427 yıl kullanıldı. Yüzyıllar boyunca Bosna’da hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolü olan bu köprü aynı zamanda şehrin Müslüman ve Hırvat kesimini de birbirine bağlıyordu.

Köprü 23 Temmuz 2004‘te yeniden inşa edilmeye başlandı ve çalışmalar sırasında orijinal modele sadık kalındı. 30 metre uzunluğundaki, 24 metre yüksekliğindeki köprü 2005’te UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi.
Mostar Köprüsü, cesur sporcular tarafından yıllarca bir atlama platformu olarak kullanıldı. Geleneğe göre şehrin erkekleri,nişanlılarına cesaretlerini ispatlamak için düğün öncesinde bu köprüden atlarlardı.
Doğacığım biz atlamayalım ama şu güzelim köprüden bir geçelim dediğinizi duyuyorum ve hemen bu eşsiz şehre ve şehrin en önemi eserlerinden biri olan Mostar Köprüsü’ne nasıl gideceğinizi yazıyorum.
Mostar’a Nasıl Gidilir?

Mostar’a Türkiye’den hava yolunu kullanarak aktarmalı olarak ulaşım sağlamak mümkün.
Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna üzerinden ya da aktarmalı olarak farklı Avrupa kentlerinden şehre ulaşılabiliyor. Mostar Havalimanı’na maalesef direkt uçuş bulunmuyor.
Hırvat Havayollarının İstanbul-Zagreb aktarmalı uçuşu ile alternatif bir Mostar yol haritası çizebilirsiniz. Bekleme süresiyle birlikte yaklaşık 7 saatlik bir yolculuğun ardından Mostar Havalimanı’ndasınız.
Şehir merkesine gitmek için taksi ve araç kiralama seçenekleriniz bulunuyor. Taksi ile 10 dakikada şehrin içindesiniz. Yolculuk yaklaşık 6-7 euro tutuyor şimdiden söyleyeyim. 7 saat yolculuk çokmuş yok mu başka bir yolu, zamandan tasarruf edelim Doğacığım diyenler için; İstanbul-Saraybosna uçak biletinizi almanızı ve Saraybosna’dan karayoluyla veya trenle Mostar’a geçmenizi öneriyorum.
Ayrıca Bosna Hersek, Türk Vatandaşlarından vize istemiyor.
Türk Hava Yolları’nın İstanbul Havalimanından ve Pegasus Hava Yolları’nın ise İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan Saraybosna’ya direkt uçuşu bulunurken yolculuk yaklaşık 1 saat 55 dakika sürüyor. Saraybosna Havalimanı, şehir merkezine 9 km uzaklıkta bulunuyor. Taksi ya da araç kiralayarak şehir merkezine ulaşım mümkün.
Saraybosna-Mostar karayoluyla 129 km mesafede. Bu güzergahta yolculuk özel araçla 2 saat 5 dakika sürüyor. Saraybosna Otobüs Terminali’nden saat başı kalkan otobüslerle Mostar’a yolculuk yaklaşık 3 saat sürüyor. Otobüs bilet ücreti ise yaklaşık 10€.
Saraybosna’dan Mostar’a en ucuz toplu ulaşım seçeneği ise tren. Mostar’a ulaşım 1 saat 50 dakika sürüyor, bilet ücreti ise yaklaşık 5-6 € .
Şehirler arası ulaşımda taksiler de kullanılmakta. Biraz pahalı bir ulaşım seçeneği olsada seçenek seçenektir deyip onu da ekliyorum. Taksilerin ortalama fiyatı ise 85-100€.
Doğacığım biz kendi aracımızla seyahat etmek istiyoruz diyenler için; İstanbul’dan Avrupa Otoyolu/O-3 ile Mostar’a ulaşabilirsiniz. Ayrıca Bulgaristan sınırından transit vize de almanız gerekiyor. Yaklaşık 17 saatlik süren yolculuğun sonunda artık Mostar’dasınız.
Mostar’da Gezilecek Yerler
Doğacığım sonunda geldik nereleri gezelim görelim diyenler için hemen listeliyorum:
- Anlat anlat bitiremediğim Mostar Köprüsü
- Köprünün yanındaki Eski Köprü Müzesi
- Şehrin Osmanlı mimarisinden kalan Muslibegovica Evi
- Hersek Tarih Müzesi
- Şehrin merkezinde yer alan Koski Mehmet Paşa ve Karadjoz Bey Camileri
***
Bu yazımın sonuna gelmiş bulunuyoruz. Şehirde daha detaylı gezmek için diğer yazıları da okumayı unutmayın.
Hoşçakalın, seyahatle kalın….
Şimdiden keyifli geziler dilerim.